Hemen hemen hareket ve desteği sağlayan vücut kemiklerinin dörtte biri ayaklardadır. Ön ayağınızdaki (metatars) veya ayak parmağınızdaki (falanks) kırık bir kemik, sıklıkla ağrılır, fakat sakatlanma nadirdir. Çoğu zaman bu incinmeler cerrahi tedavi olmadan iyileşirler. 

Ayak Kırıkları Tipleri

Gerilim kırıkları, sıklıkla, ayak parmaklarından orta ayağa uzanan, ön ayak kemiklerinde oluşur. Gerilim kırıkları, kemik yüzeyinde minicik çatlaklardır. Bu kırıklar çalışmanın artmasıyla uygun olmayan teknikler veya antrenman yapılan yüzeylerdeki değişiklikler sebebiyle aniden oluşurlar (uzun mesafe veya uzun süreli koşma veya yürümeler gibi). Kırıkların diğer bir çok tipi kemikten geçerek uzanır. Gerilim kırıkları, stabil (kemik diziliminde değişiklik olmayan) veya yerinden çıkartılmış şekilde (kemik yerinde sonlanmaz). Bu kırıklar, travma sonucu, adeta çok ağır bir objenin ayağın üstüne aniden düşmesi veya burkulma incinmeleri sonucunda ortaya çıkarlar.Eğer kırılan kemik deriden dışarıya doğru çıkmıyorsa, buna kapalı kırık denir. 

Kırıkların birkaç tipi, ön ayak kemiklerinden küçük ayak parmağı tarafında (beşinci metatars) oluşur. Bale dansçıları bu kemiklerini, dansçı adım kaçırdığında veya parmağının ucunda sivrildiği pozisyondayken kırarlar. Ayak bileği kıvrılması şeklindeki incinmeler,bu kemiğe tutunan tendonun yırtılmasına ve kemikten ufak bir parça kopmasına neden olabilirler. Aynı bölgede, daha şiddetli bir incinme, kemiğin tabanının yakınında oluşan ve kemiği besleyen kanın kesilmesine neden olan Jones kırıklarıdır. 

Belirtiler Ve Semptomlar

Ağrı, şişme ve bazen berelenme ayaktaki kırıkların en çok görülen semptomlarıdır.Eğer kırık bir parmağınız varsa yürüyebilirsiniz fakat bu, çoğunlukla ağrıyı azdırır. Ağrı, şişme ve renk kaybolması iki veya üç gün daha devam ederse veya ağrı yürümeyle kayboluyorsa kesinlikle bunda bir yanlışlık vardır ve bu durumda mümkün olduğu kadar çabuk bir doktora gidin Tedavi almakta gecikirseniz, devam eden bir ayak ağrısı ve artrite sahip olursunuz. Ayak tabanınızda ağrılı kalluslara kadar uzanan şekillenmeler ve diğer incinmelerden dolayı yürüyüş biçiminiz de değişebilir. 

Ayak Kırıkları Teşhisi

Doktor, hassasiyetin merkez bölgesinin tam yerini saptamak için ayağınızı muayene edecek ve incinen ayakla diğer ayağı karşılaştıracaktır. Eğer ayağınızda bir incinme varsa doktora ağrının ne zaman , ne yaparken başladığını anlatmalısınız. Rontgen, bir çok kırıkları göstermesine rağmen, gerilim kırıklarını tanımlayabilmek için bazen kemik taramasına ihtiyaç olabilir. Çoğunlukla, doktorun ameliyat olmaksızın kemikleri sıralayabilmesine(yerine oturtabilmesine) rağmen, şiddetli kırıklarda, iyileşinceye kadar kemikleri bir arada tutabilmek için, iğneler veya vidalar kullanması gerekebilir. 

Ayak Kırıkları Tedavisi

Ayağınızda veya ayak parmağınızda, bir kırık olduğunu düşünüyorsanız, mümkün olduğunca çabuk bir doktora gidin. Randevunuza kadar, ayağınızın üzerine basmayın ve şişmeyi azaltmak için buz torbası veya bir havluya sarılmış buz uygulayın, böylece, buz cildinizle direkt olarak temasa geçmez. Bir seferde yirmi dakikadan fazla buz tatbik etmeyin Ağrınızın azalması için, aspirin veya ibuprofen gibi bir analjezik alın. Sert tabanlı daha geniş bir ayakkabı giyin. 

Ayaktaki gerilim kırıklarının birincil olarak tedavisi, istirahattır. İncinmeyi tetikleyen aktivitelerden veya kırık tarafında ağrıya neden olan aktiviteden üç veya dört hafta uzak kalın. Yüzme gibi ayağınıza daha az basınç yapan sporları tercih edin. Doktorunuz veya antrenörünüz, kaçınmanız gereken başlangıç probleminizin nüks etmemesi için, antrenman hatalarının tam olarak tespit edebilmenizde yardımcı olabilirler. 

Yerinden çıkmış kemik kırıklarında,kemik iyileşinceye kadar, yeniden hizaya konmalı (yerine yerleştirilmeli) ve immobilize edilmelidir. Eğer kırık bir ayak parmağınız varsa, doktor, kırık parmakla ona bitişik parmağı beraberce bantlar(buddy-tape :özel bir bandajlama şekli) ve parmaklar arasına rutubeti absorbe etmek için bir tül pet koyar (gazlı bez gibi).Bandı ve peti ihtiyacınızın sıklığına göre değiştirebilirsiniz. Eğer bandı taktığınızda şişmede artma oluyorsa veya uyuşukluk ve solukluk hissediyorsanız bandı çıkartın veya yerini değiştirin. Eğer diyabetikseniz ve buna bağlı periferik nöropatiniz varsa (ayak parmaklarında uyuşukluk), parmaklarınızı beraberce bantlamayın. İki ile üç hafta süreyle, sert düz tabanlı, ortopedik bir ayakkabı giymeye ihtiyacınız olabilir. 

Eğer ön ayağınızda kırık bir parmağınız varsa, kısa-bacak yürüme alçısı, destekleme cihazı veya sert, düz tabanlı ayakkabı giyebilirsiniz.. Kemiğin iyileşmesi, kırığın yerleşim yerine ve incinmenin büyüklüğüne göre altı ile sekiz haftayı alabilir. Bir hafta veya daha sonra doktor kemiklerin yerlerinde düzgün olarak dizildiğini garantilemek için, başka bir takım rontgen filmleri isteyebilir. Semptomlar yatıştığında, ayağınıza biraz yük verebilirsiniz. Eğer ağrı oluşursa derhal durun. 

Ameliyat, ön ayak kemiklerinin kırıklarının tedavisinde nadirdir. Buna rağmen, gerektiğinde başarı oranı yüksektir.