Diyabetik ayak probleminin mutlaka kontrol altnda tutulması gerekmektedir. Eğer bir doktor, herhangi bir zamanda size kan şekeri seviyenizin yükseldiğini söylediyse-hatta o sırada hamile idiyseniz- diyabet için risk altındasınızdır. Yaklaşık 15.7 milyon insanda, (Birleşik Devletler nüfusunun % 5.9'u) bu hastalık vardır. Sinir sistemi bozukluğu (nöropati) ayaklarınızda veya ellerinizde, duyu kaybına neden olabilen majör bir komplikasyondur. Bu, kendinizi yaraladığınızda, his kaybından dolayı, ne yaptığınızın farkında olamayacaksınız demektir. Bu problem diyabetli insanların %60-70'ini etkiler.

Ayak problemleri büyük riskler taşır. Bütün diyabetik insanlar gibi ayaklarınızı gözlemlemelisiniz. Eğer yapmazsanız sonuçlar ayak amputasyonu (kesilme) kadar gidebilen kötü sonuçlar içerebilir.  Minör (küçük) yaralanmalar, siz farkına varmadan evvel, büyük ve olağan üstü tehlikelere dönüşür. Çok sıkı ayakkabı kullanmanın sonucunda, diyabetik ayak yaralanmasında; su toplanması gibi küçük bir yaralanma oldukça büyük hasara sebep olabilir. Diyabet kan akımınızı yavaşlattığından,sizin yaralanmalarınız, yavaş iyileşecektir. Eğer yaranız iyileşmiyorsa, bu durum enfeksiyon riski taşıdığınızı gösterir.

Diyabet hastası olarak enfeksiyonunuz çok çabuk yayılır. 

Eğer diyabet hastasıysanız her gün ayaklarınızı kontrol etmelisiniz. Ayaklarınızda delik, yaralar, çürükler, ezikler, kızarıklık ,sıcaklık, su toplamış kabarcıklar, ülserler, çizikler, kesikler ve tırnak problemleri olup olmadığına bakın.

Size yardım etmesi için birini çağırın veya ayna kullanın. Her iki ayağınızda şişme var mı bakın. Ayak parmaklarınızın arasını muayene edin. Her iki ayağınızın altında altı majör yeri kontrol edin: Ayak baş parmağının tipi, küçük ayak parmaklarının altı, orta ayak parmaklarının altı, topuk, ayağın dış taraf kenarı ve ayak topunun (ayak kavsi ile ayak parmakları arasındaki kısım=ayak tarağı) karşısı. Her bir ayağınızdaki duyularınızı kontrol edin.

Eğer herhangi bir incinmeye ait bir şey bulursanız - küçük olması önemli değil-kendiniz tedavi etmeye kalkışmayın. Derhal doktora gidin.

Ayak Bakımınız İçin Bazı Temel Tavsiyeler

• Her gün ayaklarınızı orta sertlikteki bir sabunla ve ılık suyla yıkayın. İlk önce suyun sıcaklığını elinizle kontrol edin. Ayaklarınızı ıslak tutmayın. Her iki ayağınızı yumuşak bir havluyla, hafifçe vurarak kurulayın ve parmak aralarınıza dikkat edin.
• Ayak derinizi yumuşak ve nemli tutmak için kaliteli bir losyon kullanın -fakat parmaklarınızın arasına sürmeyin.
• Ayak parmağı tırnaklarınızı bir yandan öbür yana doğru kesin. Köşeleri kesmekten kaçının. Tırnaklarınızı törpülemek için tırnak törpüsü veya zımpara tahtası kullanın. Eğer bir tırnak batması bulursanız, doktorunuzu görün.
• Antiseptik solüsyonlardan ve eczane ilaçlarından, ısıtan petlerden veya ayağınızın üzerine konulan aletlerden kaçının. Ayaklarınızı radyatörlerin üzerine veya ateşin karşısına koymayın.
• Ayaklarınızı daima ılık tutun. Yatakta gevşek çoraplar giyin. Ayaklarınızı yağmurda veya karda tutmayın. Kışın ılık tutan çoraplar ve ayakkabılar giyin.
• Sigara içmeyin veya bacak bacak üzerine atarak oturmayın. Her ikisi de ayaklarınıza giden kanı azaltırlar.

Ayakkabılar ve Çoraplar Hakkında Bazı Temel Tavsiyeler

• Asla yalınayak yürümeyin veya sandalet ve bantlı ayakkabılar giymeyin.
• Ayakkabılarınızı dikkatli bir şekilde seçin ve giyin. Ayakkabılarınızı ayaklarınızın en büyük olduğu zaman, günün geç bir vaktinde satın alın. Etkinliklerinize ara vermediğiniz bir zamanda rahat ayakkabılar satın alın.
• Ayakkabılarınızın genişliğini, uzunluğunu, arkasını, topuğunun ucunu (sonunu) ve tabanını kontrol edin. Sivri burunlu ve yüksek topuklu biçimli ayakkabılardan kaçının. Ayak parmakları ile ayakkabı arasındaki mesafesi derin olan ve üstü deriden yapılmış ayakkabıları satın almaya gayret edin. Yeni satın aldığınız ayakkabıları sadece iki saat veya daha kısa bir süre giyin. Her gün aynı ayakkabıları giymeyin. Giymeden evvel, her bir ayakkabının içini gözden geçirin. Ayakkabılarınızı çok sıkı ya da çok gevşek bağlamayın.
• Kısa ve uzun çoraplarınızı dikkatli bir şekilde seçin. Her gün temiz ve kuru çoraplar giyin. Delik ve kırışık kısa çorap giymeyin. Yazın, ter emebildikleri için ince, pamuklu çoraplar tercih edilmelidir. Kare burunlu çoraplar ayak parmaklarınızı sıkmayacaktır.

Ayak Deformiteleri

Ayaklarınız duyularını kaybettiği zaman, deforme olma riski başlıyor demektir. Birincisi, bu duyu kaybı ülserlerden meydana geliyordur.Açık yaralar enfekte olabilirler. İkincisi ise kemiklere bağlı bir durumdur ve Charcot (Şarko) ayağı olarak tanımlanır. Bu durum sizin karşılaşabileceğiniz en önemli problemdir. Bu durumda, kemikler kırıldığında ve ufalanıp dağıldığında ayağınızın biçimi çarpılır(yamulur) ve canınız yanmadığı için hissedemez ve bu kemiklerin üzerinde yürümeye devam edersiniz. 

Doktor diyabete bağlı ayak ülserlerinizi tedavi edebilir ve Charcot kırıklarının erken evresinde kırıkları total olarak ayağa temas eden bir alçıya alır. Ayağınızım biçimi alçının kalıbına uyacak şekildedir. Bu kalıp, ülserinizin üzerindeki ağırlığı dağıtarak ve basıncı hafifleterek iyileşmesine izin verir. Eğer sizde Charcot ayağı mevcutsa, alçı ayağınızın hareketlerini kontrol eder ve alçının dış hatları, üzerine ağırlık yüklemediğiniz taktirde ayağınızı destekler. Tamamı ayağa temas eden alçı kullanımında, ayağınızdaki kan akımının yeterli olması gerekir. Doktorunuzun bunu dikkatli bir şekilde gözlemlemesi şarttır. Alçı kalıbı, ayağınız iyileşinceye kadar her hafta veya iki haftada bir değiştirilir. 

Charcot ayağını tedavi etmedeki bir diğer yol da, geleneksel yürüyüş botudur. Bu bot; ayağı bütün şişlik ininceye kadar, ayağı destekler ve bir sene süresince kullanılabilir. Bu süre içersinde ağırlığınızı hastalıklı ayağınızın üzerine vermekten korumalısınız. Eğer deformiteniz, ayakkabı ve destekle tedavi edilemeyecek kadar çok ciddi ise ameliyat düşünülebilir.