Erişkinlerde ayakkabı seçimi ortopedik problemlere karşı önlem alınmasında büyük önem taşımaktadır. USA istatistiklerinde her 6 kişiden birinin (43.1 milyon kişi), çoğunlukla da yalnış ayakkabı seçimine bağlı ayak sorunu vardır. Türkiye’de sağlıklı istatistik bulunmamasına karşın, büyük şehirlerde (kırsal kesimde insanlar genellikle rahat ayakkabıları tercih etmektedirler) benzer oranlardan bahsetmek mümkündür.
Doğru Ayakkabı Nasıl Seçilir
Ayak ve ayakbileği yaralanmalarını ve hastalıklarının büyük kısmı rahat ve ayağın doğal biçimine uygun daha sağlıklı ayakkabılar giyilerek önlenebilir. Ayakkabı seçiminde ana anahtar dengeli bir yapıya sahip, ayakları koruyan ve rahat ayakkabılar seçmektir. Ayakta yara, nasır, başparmakta çıkıntı, çekiç parmak gibi yakınmalara neden olan ayakkabılar sağlıksızdır ve kullanımına hemen son verilmelidir.
Amerikan Ortopedik Cerrahlar Akademisi ayakkabı seçiminde aşağıda sıralanan kriterlere dikkat etmenizi önermektedir.
- Ayak numaranıza uygun ayakkabı alın. Ayakkabı kalıplarına bağlı ve yaşlandıkça ayak numaranızın değişebileceğini unutmayınız.
- 6 cm den büyük topuklu ayakkabı giyilmemelidir.
- Uzun süre ayakta kalmakla ayaklar şiştiği için yeni ayakkabıları günün sonunda almaya özen gösteriniz.
- Ayakkabıda topuğunuz en az parmaklarınız kadar rahat olmalıdır.
- Ayakkabı alırken iki tarafı birlikte deneyin.
- Ayakkabının ucuyla en uzun parmağınız arasında 1cm boşluk olmalıdır.
- Ayakkabı büyük ayağınızın(çoğunlukla ayağın biri diğerinden büyüktür) ölçülerinde rahat olmalıdır.
- Yeni ayakkabıları denerken biraz yürüyünüz ve iyi oturduğundan ve rahat olduğundan emin olunuz.
- Ayakkabının içinde parmaklarınızı rahatça hareket ettirebilmelisiniz.
- Ayakkabı rahatsız edici derecede sıkı ise, kesinlikle zamanla gevşer diye düşünüp satın almayınız.
Burada sivri burundan bahsedilmediği dikkatinizi çekmiştir. Ayak parmakları rahat ettiği ve sıkışmadıkları sürece sivri burunlu ayakkabılar giyilebilir. Asıl sorun yüksek topuklu ayakkabılarda ayağın öne doğru itilmesi sonucu parmakların uca doğru itilerek sıkışması sonucu oluşur.
Kuşkusuz iş yaşantısındaki formal zorunluluklar, özel durumlar bu koşullara uygun olmayan ayakkabılar giyilmek zorunda kalınabilmektedir. Bu anlar dışında rahat ve uygun ayakkabılar giymeye özen gösterin.
Deniz ALGÜN
Spor Hekimliği • Omuz • Diz • Kalça Artroskopi & Protez
