Erişkin Düz Tabanlığı
Erişkin düz tabanlığı alanında uzman ortopedi heki...
Temmuz
Sovyetler Birliği'nin çöküşü sonrası batı tıbbında yepyeni bir ufuk açılmıştır. Batı tıbbı İlizarov ile tanışma olanağına kavuşmuştur. İlizarov isimli rus ortopedistin yaklaşık 40 yılda geliştirdiği şaşırtıcı yöntemle kemiklerin10-15 cm ye kadar uzatılması, düzeltilmesi çok zor şekil bozuklukları ve kırıkların tedavisi mümkün olmuştur.
Özellikle kemik uzatma ameliyatları günümüzde felç, kırık, iltahap, bazı kemik hastalıklarında oluşan bacak ve kol kısalıklarında bir çözüm olanağı getirmiştir. Kulağa hoş gelen uzatma ameliyatları ne yazık ki kolay ve sorunsuz işlemler değildir. Uzun, sıkıntılı ve zaman zaman da komplikasyonlara neden olabilmektedir.
Ana prensip uzatılacak kemiği kesilmesi (yani düzgün bir kırık oluşturulması), sonrasında kesik kemiğin üst ve alt parçalarına vida veya tellerle tutturulmuş, cilt dışına yerleştirilmiş eksternal fikzatör denilen bir cihaz yardımıyla hergün belirli miktarda (ortalama günde 1 mm) aralığı açma esasına dayanır. Uzatma sırasında düzenli kontrollerle açılan aralığı kemiğin doldurup doldurmadığı izlenir. Uzatma sona erdikten sonra açılan aralıktaki yeni kemik dokusunun sertleşmesi beklenir. Bu tamamlanınca eksternal fikzatör çıkarılır.
Başka uzatma yöntemleri tanımlanmışsada en sık ve güvenli yöntem yukarıda anlatılan İlizarov yöntemidir. Ancak bazı vakalarda İlizarov eksternal fikzatörü yerine kullanımı ve taşıması daha kolay eksternal fikzatörler İlizarov prensibiyle uzatmalarda kullanılmaktadır.
Kemik uzatmaları 2 cm nin üzerindeki bacak kısalıklarında, ciddi kozmetik veya fonksiyon kaybına neden olan kol kısalıklarında yapılabilir.
2 cm üzeri bacak kısalığı topallamaya neden olur. Daha ileri kısalıklarda; kısalığı telafi etmek için leğen kemiğinin aşağı sarkıtılması ve bunu dengelemek için bel kemiğinin eğilmesi ile gelişen bel sorunları, sürekli parmak ucuna basma sonucu topuğa basamama (ekinus deformitesi), çabuk yorulma gibi bulgular topallamaya eşlik eder. Yukarıdaki bulguları olan kişilerde bacak uzatma operasyonları yapılabilir.
Kol uzatma ameliyatları daha nadir olarak yapılmaktadır. Kolda en sık kemik uzatma gerekliliği önkol kemiklerinden birinin kısalığı nedeniyle fonksiyonun bozulmuş olmasıdır. Daha nadir olarak ileri kısalıklarda estetik amaçlı yapılabilir.
Estetik amaçlı bacak ve kol uzatmaları akondroplazi denilen cücelik tipinde yapılabilir. Burada gövde normal boyda kol ve bacaklar kısadır. Bu vakalarda erken başlanması koşuluyla 20-25 cm ye kadar bacak, 10-12 cm ye kadar kol uzatılması mümkündür.
Bacak uzatma kararı verilirken özellikle çocuk felci sonucu oluşan kısalıklarda iyi karar vermek gerekir. Fonksiyon görmeyen bacaklarda, cihazsız yürüyemeyen vakalarda uzatma genellikle gereksizdir. Yine kemik gelişimi kötü olan felçlilerde uzatmanın normal koşullara göre uzayabileceği, bazen gerçekleşemeyebileceği hesaplanmalıdır. Ayrıca var olan kas güçlerinde bir miktar azalma, varolan bazı biçim bozukluklarında ek müdahaleler ile düzeltme gerektirecek ilerlemeler olabileceği unutulmamalıdır.
2-3 cm arası kısalıklarda karar için dikkatli düşünülmelidir. Büyümesi tamamlanmamış cocuklarda kısalık telafisi için karar dikkatli alınmalıdır. İleride gelişebilecek bel problemlerini önlemek ve psikolojik sorunlardan korunmak için büyük kısalıklarda iki aşamada (büyüme tamamlanmadan ve gerekirse tamamlanınca ikinci kez) uzatma yapmak mantıklı olabilir.
Özellikle 5 cm üzeri uzatmalar 35 hatta 26 yaş altında yapılmalıdır. Aksi halde ciddi kaynama problemleri karşımıza çıkabilir.
Kolda tek taraflı ciddi kısalık ve cücelik dışında estetik amaçlı uzatmalardan kaçınmak gerekir. Çünkü bu durumlarda uzatmanın iki taraflı yapılma zorunluluğu hem zamanı tahammülü zor bir yere kadar uzatır, hemde normal fonksiyona sahip bacaklarda operasyon risklerini iki defa almak gereksizdir.
Yukarıda anlatılan komplikasyonların büyük kısmı hasta-doktor ilişkisinin kesintiye uğraması sonucunda olmaktadır. Burada başarının anahtarı; ameliyatın iyi ellerde yapılması , hastanın takibinin sık aralıklarla - dikkatle yapılması, hastanın olası riskler ve komplikasyonlar hakkında iyi bilgilendirilmesi ve sorun olduğunda hastanın en kısa zamanda doktoruna ulaşabilmesidir.
Doğru seçilmiş ve iyi takip edilen vakalarda %90 a varan tatminkar sonuçlar alınmaktadır.
91
Artroplasti, total eklem replasman cerrahisinin tıbbi terimidir. Genellikle insanlar, osteoartrit ...
Ortopedik yaralanmalar kendi içinde kısaca travma olarak adlandırılan kemik-eklemlerin kırıkları, ...
Esnek düz tabalık problemi günümüzde tedavi edilebilmektedir. Bu çocukta normal ...