Kolunuzu baş üzerine kaldırma sırasında zorluk veya asimetri varsa, diğer omuza dokunamıyor veya kolunuzu arkaya götüremiyorsanız omuz hareketlerinde bir kısıtlanma var demektir. Aslında en önemli Hareket kısıtlılığı "Donmuş Omuz" hastalığında ilk belirtilerdir.

Donmuş Omuz Gelişimi

Donmuş omuz hastalığının nedeni bilinmemektedir. Bir enflamasyon sonucu omuz kapsülünde kalınlaşma ve büzülme oluşur. Bu durumda omuz başının eklemdeki hareketi kısıtlanır. Donmuş omuz aynı zamanda omuz ekleminin bir kırık veya ameliyat gibi nedenlerle uzun süre tesbit edilmesi sonucunda da gelişebilir. Bu nedenle modern omuz tedavilerinde omuza uygulanan tesbit süreleri çok kısaltılmış ve tam sabit tesbitler terk edilmeye başlanmıştır.

Donmuş omuz genellikle tek omuzda olur. Ancak vakaların 1/3 ünde ileri dönemde diğer iki omuzda da kısıtlanma gelişir.

Donmuş omuz yavaş ve sinsice gelişir. Hastalık genellikle 3 aşamada gelişir.

• I. Aşama; Geceleri daha fazla olmak üzere ağrı başlar. Artan ağrı ile birlikte hareket kısıtlılığında bir artış görülür. Bu dönemde kısıtlılık önce ağrıya bağlıdır. Ancak ağrıyı azaltmak için omuzu sabitlemek hızlı bir kalıcı sabitliğe neden olur. Bu aşama 2 ile 9 ay sürer.
• II. Aşama; Ağrı azalmaya başlar ve kol hareketleri ağrısız hale gelir. Ancak hareket kısıtlılığı artar. Bu dönemde çok sayıda ağrılı nüks olabilir, omuz hareketleri tamamen ortadan kalkabilir..Bu aşama 4 ile 12 ay sürebilir.
• III. Aşama; İlerleme durur. Hastaların bir kısmında hareket yeteneğinde dereceli bir artış olur. Bu dönem 12-48 ay kadar sürebilir. Bu dönemde bazı hastalarda omuz hareketlerini geri kazanmak için cerrahi gerekebilir.

Bu tür yakınmalarınız varsa hiç zaman geçirmeden omuz konusunda deneyimli bir ortopediste başvurun. Erken dönemde başlanılan tedavinin çok daha etkili ve daha basit olduğu unutulmamalıdır. Doktorunuz muayene ardından MR incelemesi Donmuş Omuz hastalığında belirgin bulgular vermese de omuz hareketlerini kısıtlayan diğer hastalıkların ayırt edilmesi için genellikle istenir.

Kimler Risk Altında?

• Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
• Genellikle 40-65 yaş arası sıktır.
• Şeker hastalarının % 10 -20 inde görülür.
• Omuzun yaralanma, sakatlanma veya operasyon gibi sabitlenmesi gereken durumlar
• Hipertiroidi, kalp-damar hastalıkları, depresyon, parkinson gibi rahatsızlıklar
• Genellikle de bir neden yoktur.

Donmuş Omuz Tedavisi

Dünyada son olarak uygulanan protokollere göre tedavi düzenlemekteyiz. Aşağıda uyguladığımız tedavi protokolü bulunmaktadır. Tedavi hastalığın hangi aşamada ve ciddiyette olmasına göre biçimlendirilir. Tedaviyi 3 aşamada değerlendirmek mümkündür;

1. Fizik tedavi; Omuz hareketlerinde kısıtlılığın tespit edildiği an zaman geçirmeden başlanmalıdır. Omuz fizyoterapisi özel bir uzmanlık ve deneyim gerektirir. Aşırı zorlama hastalığın hızlanmasına neden olabilir. Hastalığın seyrine bağlı olarak 6-8 haftaya kadar uzayabilir. Fizyoterapi sırasında ev egzersizlerine uymak fizik tedavi süresini azalttığı gibi etkisini de arttırır. Ağrı kesici-anti romatizmal ilaçlar ile ağrı azalabilir. Egzersizlere başlamadan omuzu ısıtmak - sıcak uygulamak ağrıyı azalttığı gibi hareket açıklığını arttırır. Egzersiz sonrası ise enflamasyonu azaltmak için soğuk-buz uygulaması yapılır.
2. Eklem içi kortikosteroid uygulaması; Fizik tedavi sırasında aşırı ağrı nedeni ile terapi tam yapılamıyorsa kullanılan oldukça etkili bir yöntemdir. Buradaki en önemli detay kortizon uygulamasının sıkışma hastalığından farklı olarak ana eklemin içine yapılmasıdır. Uygulanılan kortikosteroid dozu ve tipi nedeniyle klasik kortizon yan etkileri görülmez.
3. Omuz artroskopisi; 4 hafta sonunda fizik tedaviye hiç cevap vermeyen, 8. Hafta sonunda ise omuz hareket kısıtlılığı kalan kişilerde uygulanır. 2 adet 1 cm li kesiden eklem içine girilerek kalınlaşmış ve daralmış kapsül gevşetilmektedir. Ağrısız bir işlemdir. Fakat derhal hareket ve fizik tedaviye başlayarak yeniden yapışıklıkların önüne geçmekir.

Geçmişte uygulanılan genel anestezi altında omuzun daralmış kapsülü zorlayarak yapışıklıkların yırtılması yöntemi, aşırı zorlama omuzda kırığı, kontrolsüz yırtıklara neden olabilmesi nedeniyle ileri merkezlerde denenmemektedir.